FC Barcelona is in een alarmerende tijd van een voetbalsupermacht uitgegroeid tot een internationaal lachertje, maar de kiem van de achteruitgang is gezaaid door jarenlang wanbeheer.
De loonmatiging in La Liga dwong hen om drastisch in de kosten te snijden, maar dit was een reactie op de enorme schulden die de club had opgebouwd, waardoor de club kwetsbaar was toen de Covid-19 hard toesloeg.
Hier analyseren we de teloorgang van FC Barcelona en de factoren achter de implosie.
De grip op La Liga verloren
Om te begrijpen hoe dramatisch de achteruitgang van FC Barcelona is geweest, moet je iets meer dan een decennium teruggaan naar het hoogtepunt.
In 2008-09, in het eerste seizoen van Pep Guardiola als manager, heroverde de club de Liga-titel. Dit was de eerste van acht kampioenschappen van een mogelijke 11, waarbij de club tijdens een fenomenaal succesvolle periode gemiddeld meer dan 92 punten per seizoen scoorde. Ze zijn echter al een tijdje aan het wegglijden; dit seizoen lijkt de vierde opeenvolgende campagne te zijn waarin hun puntentotaal is gedaald.
Barcelona staat momenteel achtste in La Liga en tenzij ze de zaken kunnen omdraaien, kunnen ze zich volgend seizoen niet kwalificeren voor een Europese competitie. Momenteel kwalificeren de zes beste clubs zich voor een van de drie UEFA-competities, waarbij de top vier naar de Champions League gaat en vervolgens één voor de Europa League en de nieuw gecreëerde Conference League.
In de afgelopen 20 seizoenen heeft het gemiddelde team op de zesde plaats 59 punten verdiend – twee meer dan de 57 waarmee Barcelona zou eindigen als ze in hetzelfde tempo zouden doorgaan.
Uitgeschakeld in de Champions League
Na hun uitschakeling in de groepsfase zal de 1/16de finales van de Champions League voor het eerst sinds 2003-04 zonder Barcelona plaatsvinden. De Spaanse rivalen Real Madrid zijn nu de enige club die zich in de afgelopen 18 seizoenen hebben gekwalificeerd voor de knock-outfase.
Het record van de club in Europa was ook een voorbode van hun val uit de gratie. In de eerste zeven seizoenen na de komst van Guardiola won Barcelona drie keer de Champions League en bereikte nog drie halve finales, maar in de zeven seizoenen die volgden, kwamen ze maar één keer tot de halve finale.
Na als derde te zijn geëindigd in hun Champions League-groep, nemen ze het op tegen Napoli om zich te kunnen plaatsen voor de 1/16e finales van de Europa League. Een nederlaag over de twee wedstrijden zou ervoor zorgen dat ze Europees uitgeschakeld zijn.
Als Barcelona er niet in slaagt om op zijn minst als vierde te eindigen in La Liga of de Europa League te winnen, dan lopen ze volgend seizoen Champions League-voetbal mis. Zelfs als ze zich kwalificeren voor een van de andere UEFA-competities, zou dit een forse daling van zowel het prijzengeld als de tv-inkomsten betekenen.
Elk team in de groepsfase van de Champions League krijgt bijvoorbeeld € 15,6 miljoen, en nog eens € 9,6 miljoen als ze de 1/16e finales bereiken. In de Europa League zijn de overeenkomstige cijfers veel lager: € 3,6 miljoen en € 1,2 miljoen.
Bovendien bevat de recordovereenkomst van € 155 miljoen euro per jaar van Barcelona met Nike naar verluidt een beëindigingsclausule, die kan worden geactiveerd als ze degraderen of zich niet kwalificeren voor Europese competities.
Vreselijk op de transfermarkt
Vijf seizoenen geleden had Barcelona de meest waardevolle selectie ter wereld, geschat op € 1,1 miljard, maar ze staan nu op de 10e plaats met ongeveer € 650 miljoen.
Destijds, in augustus 2017, verkochten ze Neymar aan PSG voor een wereldrecordbedrag van € 222 miljoen en konden ze het zich veroorloven om elke speler te rekruteren die ze leuk vonden. Dit zou echter een zeldzaam hoogtepunt blijken te zijn in hun transfertransacties en deze meevaller werd verspild aan mislukte aankopen.
De directe vervanger van Neymar was de jonge vleugelspeler Ousmane Dembélé, die voor 135 miljoen euro overkwam uit Dortmund na een explosief eerste seizoen in de Bundesliga. Helaas heeft een opeenvolging van ernstige blessures hem beperkt tot slechts 55 competitiestarts en 18 doelpunten in La Liga.
Zes maanden na de komst van Dembélé gaf de Catalaanse club in de transferperiode van januari hetzelfde bedrag uit aan Philippe Coutinho uit Liverpool. De Braziliaan was bezig aan een goede periode in de Premier League met 13 doelpunten in evenveel basisplaatsen, maar bleek niet fit en werd binnen 18 maanden uitgeleend aan Bayern München.
Meer recent was er de mislukte aankoop van 120 miljoen euro voor Atlético Madrid’s Franse spits Antoine Griezmann in juli 2019. Zijn matige prestatie van 22 competitiedoelpunten in 74 optredens bleef ver beneden zijn prijskaartje en hij is sindsdien terug uitgeleend aan zijn voormalige club, als onderdeel van de noodmaatregelen van Barcelona om kosten te besparen.
Verreweg de meest dramatische transfer was geen aankomst maar een vertrek: die van club talisman Lionel Messi. De Argentijn wordt door velen beschouwd als de grootste voetballer aller tijden en de grootste bijdrage aan het recente succes van de club, waarbij zijn vertrek de ondergang van Barcelona samenvat.
Nadat hij oorspronkelijk had aangekondigd dat hij van plan was de club in augustus 2020 te verlaten en de club zijn contract niet kon verlengen, ging hij de volgende zomer transfervrij naar PSG.
Er worden meer verkopen verwacht, aangezien de club worstelt om schulden van meer dan € 1 miljard af te lossen, waarbij de club waarschijnlijk gedwongen zal worden om spelers onder hun marktwaarde te verkopen. Naast het feit dat rivaliserende clubs kunnen profiteren van de wanhoop, zorgen de cashflow-uitdagingen in het Europese voetbal ervoor dat maar weinig teams het zich kunnen veroorloven om hoge prijzen te betalen voor talent.
Blijf steeds up-to-date en volg bwin ook op Instagram, Facebook en Twitter.
